تقریباً هر دستگاه کامپیوتری مدرن، امروزه از بخشی از حافظه خود برای ذخیره و دسترسی موقت به داده ها استفاده می کند. این روند به معنای سرعت بخشیدن به گوشی شما است ولی ممکن است باعث کند شدن آن نیز بشود و اگر تا به حال از دستگاهی استفاده کرده اید که دارای حافظه ذخیره سازی کم بوده است، این درد را می دانید. بنابراین در اینجا ما به این مسئله نگاه می کنیم که چگونه، چرا و چه زمانی باید حافظه پنهان یا کش (Cache) را پاک کنید تا به سرعت بخشیدن گوشی هوشمند شما کمک کند.
حافظه پنهان یا کش (Cache) چیست؟
کش یا حافظه پنهان، در دستگاه های هوشمند امروزی نامی آشنا است، این عملکرد به برنامه هایی مانند مرورگرها، بازی ها و سرویس های پخش اجازه می دهد تا فایل های موقتی را ذخیره کنند تا بتوانند بارها و بارها تکرار شوند بدون اینکه وقفه و مکثی در کار باشد که این اقدام باعث ایجاد تجربه ی سریع تر از کار با نرم افزار برای شما می شود.
تلگرام، واتس آپ، اسپاتیفای، یوتیوب و تعداد زیادی برنامه دیگر، اطلاعات را در حافظه پنهان ذخیره می کنند. این اطلاعات می توانند تاریخچه جستجو، قطعه های ویدیویی، رسانه و… باشند که به صورت موقت ذخیره می شوند تا بارگیری اطلاعات به حداقل برسد. حافظه پنهان می تواند مقدار زیادی در زمان صرفه جویی کند، اما با کمال تعجب هنگامی که برنامه ها داده های زیادی را به عنوان کش بر روی گوشی شما ذخیره می کنند باعث کند شدن آن می شوند، به خصوص وقتی فضای ذخیره سازی کمتری روی گوشی در اختیار دارید.
برای اطلاع تخصصی تر درباره حافظه کش این پست را بخوانید.
تفاوت بین پاک کردن کش (Clear Cache) و پاک کردن دیتا (Clear Data) چیست؟
کش و دیتا دو عملکرد مجزا در اندروید هستند. به عنوان مثال، هنگام استفاده از برنامه تلگرام اطلاعاتی مانند رسانه های دانلود شده، لیست چت ها، عکس پروفایل کانال ها یا افراد در حافظه پنهان (Cache) ذخیره می شوند و شما بارها و بارها می توانید آن ها را مشاهده کنید بدون اینکه نیاز باشد مجدد آن را دانلود کنید، حتی اگر اتصال به اینترنت برقرار نباشد شما می توانید آن ها را مشاهده کنید، اما با پاک کردن حافظه پنهان موارد گفته شده پاک می شوند و با اولین اتصال به اینترنت باید دوباره بارگیری و دانلود شوند.
ولی اطلاعات مهم تر مانند تنظیمات کاربر،دیتابیس و اطلاعات ورود به عنوان داده یا دیتا (Data) ذخیره می شوند و زمانی که دیتا را پاک کنید حافظه پنهان نیز پاک می شود. پاک کردن دیتا معادل شروع یک برنامه از اول است، انگار برای اولین بار است که برنامه را نصب کرده اید.
چرا باید حافظه پنهان و دیتا را پاک کنید؟
دلیل اصلی پاک کردن حافظه پنهان (Clear Cache) آزاد کردن فضای ذخیره سازی است که این امر می تواند بر عملکرد تلفن تأثیر بگذارد.
اما پاک کردن داده ها (Clear Data) برای زمانی می توانید استفاده کنید که یک برنامه با مشکل مواجه شده است یا شروع به کار نمی کند.
برخی از برنامه هایی که ضعیف نوشته شده اند یا امنیت کافی ندارند، اگر اطلاعات حساس کاربر را در حافظه پنهان و داده های خود ذخیره کنند می توانند تهدید امنیتی را ایجاد کنند. در چنین سناریویی، پاک کردن هر دوی آنها منطقی است.
چه زمانی باید حافظه پنهان را پاک کنید؟
پاک کردن حافظه پنهان یک راه حل موقتی است، زیرا از هر برنامه ای که استفاده می کنید پس از پاک کردن کش، دوباره شروع به جمع آوری و ذخیره سازی فایل های موقت می کند، به همین خاطر، پاک کردن بیش از حد حافظه پنهان می تواند به یک فعالیت بی معنی تبدیل شود زیرا هدف شما برای بهبود بخشیدن را شکست می دهد.
بنابراین توصیه می شود فقط در مواقع ضروری حافظه پنهان را پاک کنید به جای اینکه هر روزه این کار را انجام دهید.
پاک کردن کش (Clear Cache) و پاک کردن دیتا (Clear Data) چگونه انجام می شود؟
گام اول: تنظیمات را باز کنید و به قسمت Storage بروید. (مکان دقیق در دستگاه های مختلف، متفاوت است. برای دستگاه های سامسونگ که با رابط One UI اجرا می شوند قسمت Storage داخل قسمت Device Care یا Device maintenance قرار دارد).
گام دوم: در قسمت Storage گزینه App یا Applications را پیدا و آن را انتخاب کنید. حالا نرم افزارها را همراه با مقدار فضایی که اشغال می کنند، می بینید.
گام سوم: نرم افزار مورد نظر را انتخاب کنید تا وارد قسمت App info شوید، در این قسمت روی Storage بزنید، سپس دو گزینه Clear Cache و Clear Data را در اختیار دارید. برای پاک کردن داده یا پاک کردن حافظه نهان، روی نام مربوطه ضربه بزنید. اما حتماً تصمیم قطعی خود را بگیرید زیرا این عمل غیرقابل برگشت است.
چرا از برنامه های تمیز کننده (Cleaner) استفاده نمی کنیم؟
بیایید اعلام کنیم که این برنامه ها از بی مصرف ترین و بیهوده ترین برنامه های ساخته شده هستند. نگرانی واقعی در مورد استفاده از این برنامه ها به دلیل عملکردهای پس زمینه و خط مشی های حفظ حریم خصوصی است. آن ها معمولاً مجوزهای گسترده ای درخواست می کنند یا تبلیغات تمام صفحه را نشان می دهند و شعار آن ها سرعت بخشیدن به گوشی شما است. اما باید از این برنامه ها پرسید که چگونه می توانند سرعت گوشی را بالا ببرند وقتی که به طور مداوم در پس زمینه کار می کنند و از منابع سیستم استفاده می کنند؟
با این حال، برنامه های قانونمندتر مانند SD Maid یا Files توسط Google وجود دارد که به صورت دقیق تر به شما نشان می دهد که چه چیزی فضای گوشی شما را اشغال کرده است یا فقط برای شناسایی و پاکسازی فایل های موقت به کار می رود.
آیا راه حل بهتری وجود دارد؟
گزینه پاک کردن داده ها یا حافظه پنهان یک ویژگی واقعاً مفید برای حل بسیاری از مسائل و مواردی منحصر به فرد برای اندروید است. ما می توانیم از یک راه حل خودکار مشابه ios برای پاک کردن حافظه پنهان هنگام پر شدن حافظه دستگاه استفاده کنیم.
اما بسیاری از برنامه ها مانند تلگرام، کروم یا اسپاتیفای این ویژگی را به درون برنامه منتقل کرده اند، این موضوع یعنی با استفاده از روش بالا نمی توانید مقدار اصلی حافظه پنهان را متوجه شوید. در عوض از شما خواسته می شود به صورت دستی به تنظیمات داخل برنامه بروید تا آنها را پاک کنید. این ناهماهنگی باعث می شود کاربرانی که برای پاک کردن حافظه پنهان خود به تنظیمات گوشی حرکت می کنند، دچار اشتباه شوند.
به تصویر بالا توجه کنید. وقتی شما برای پاک کردن حافظه پنهان تلگرام به تنظیمات گوشی بروید، در اینجا مقدار کش را ۱ مگابایت می بینید در صورتی که مقدار اصلی کش تلگرام ۱ مگابایت نیست، برای فهمیدن آن باید روی گزینه MANAGE STORAGE بزنید تا وارد تنظیمات خود تلگرام شوید و از داخل برنامه این مقدار را متوجه شوید، بعد از ورود می بینیم که مقدار اصلی کش ۷۴۹ مگابایت است که تفاوت زیادی با مقدار کش نوشته شده در تنظیمات گوشی دارد.
امیدوارم از این مقاله استفاده کرده باشید.
