در مقایسه با یک کاربر عادی کامپیوتر، برنامه‌نویسان اغلب به طور وسیع تر و گسترده تری با اجزای مختلف سیستم عامل درگیر هستند. لینوکس به شدت به عنوان بستری مناسب برای انتخاب برنامه‌نویسان استفاده می‌شود. اما چرا انتخاب لینوکس برای برنامه‌نویسی توصیه می‌شود؟
به منظور بیان ایده‌های مرتبط با استفاده روزافزون از لینوکس در برنامه‌نویسی، ۵۵ درصد از توسعه‌دهندگان در نظرسنجی Stack Overflow سال ۲۰۲۲، لینوکس را به عنوان پلتفرم اولیه خود در نظر گرفتند. در مقابل، ویندوز با ۵۳ درصد آرا، در رتبه دوم قرار گرفت. این آمار و ارقام با نظرسنجی stackoverflow سال ۲۰۱۵ قابل مقایسه هستند که در آن مقدار استفاده از لینوکس تنها ۲۰ درصد بود. در اینجا دلایلی را ذکر خواهیم کرد که ممکن است شما را متقاعد کند برای انجام برنامه نویسی به سمت لینوکس بروید.
متن باز بودن سیستم عامل لینوکس
در مورد نرم‌افزارهای با کد منبع باز، اصطلاح “متن باز” (Open Source) به کار می‌رود. در این نوع نرمافزارها، برای استفاده، مشاهده، و اصلاح کد، همگان دسترسی رایگان دارند. اغلب این نرمافزارها توسط جامعه گسترده‌ای از توسعه‌دهندگان مدیریت می‌شوند که به عنوان جامعهٔ متن باز شناخته می‌شوند. اعضای این جامعه از جمله توسعه‌دهندگان فعال و علاقه‌مندی مثل خودمان هستند که برای مشارکت در پروژه‌ها، که توسط برخی از کاربران هدایت می‌شوند، وقت خود را صرف می‌کنند.
لینوکس یک سیستم‌عامل متن باز است که تعداد بیشماری از برنامه‌های با کد منبع باز نیز برای اجرا بر روی سیستم‌های مبتنی بر لینوکس توسعه یافته‌اند. یکی از مزایای متن باز بودن لینوکس، فراهم آوردن کنترل کامل برنامه‌های مورد استفاده است. با توجه به اینکه کد منبع در دسترس عموم است، می‌توانید آن را متناسب با نیازهای خود تغییر داده و در صورت بروز هرگونه اشکالات، گزارش آن را به انجمن پشتیبانی برنامه ارسال کنید.
پروژه‌های متن باز معمولاً در مخازن Git قرار می‌گیرند و اکثر برنامه‌نویسان از GithHub به عنوان بستری برای همکاری در پروژه‌های متن باز استفاده می‌کنند.
برای یادگیری سیستم‌عامل لینوکس، متن باز بودن آن به افراد ترغیب می‌کند تا سیستم را بصورت کامل کشف کرده و اطلاعاتی درباره نحوه کار آن کسب کنند.
در مقابل، سیستم‌عامل‌های ویندوز و مک اختصاصی هستند و بیشتر برنامه‌های آنها با کد منبع بسته (Closed Source) توسعه می‌یابند. به عبارت دیگر، در این نوع سیستم‌عامل‌ها، برنامه‌ها به دلیل عمومی نشدن کد منبع، از دید سیستم و برنامه‌های آن برای کاربر قابل مشاهده نیستند. این مشکل در برخی موارد می‌تواند برای برنامه‌نویسان سختی‌هایی را ایجاد کند زیرا برای حل مشکلات، باید به شرکتی که نرم‌افزار را مدیریت می‌کند وابسته شوند.
بنابراین، دسترسی به کد منبع برنامه‌های متن باز، سیستم‌عامل مبتنی بر لینوکس را به یک بستر عالی برای یادگیری تبدیل می‌کند. به عنوان مثال، اگر شما علاقه دارید که نحوه کار با نرم‌افزار ویرایش تصاویر را یاد بگیرید یا می‌خواهید یک ابزار ویرایش تصاویر خود را ایجاد کنید، در لینوکس چندین برنامه ویرایش تصویر متن باز از جمله KolourPaint و GIMP وجود دارد. همچنین، شما می‌توانید کد منبع این برنامه‌ها را مشاهده و بررسی کنید و برای انجام هر کاری که می‌خواهید آنها را اصلاح کنید.
داشتن دید و کنترل کامل بر تعداد زیادی از برنامه‌های نرم‌افزاری، می‌تواند انگیزه خوبی برای انتخاب لینوکس به عنوان بستر توسعه شخصی باشد.
امکانات سفارشی سازی در لینوکس برای برنامه نویسان
به عنوان یک سیستم‌عامل رایج، ویندوز با ظاهری مشخص و مجموعه‌ای از برنامه‌های شناخته شده و پیش‌فرض منتشر می‌شود. در سطح سیستم، امکان انتخاب برنامه‌هایی که از قبل نصب شده‌اند وجود ندارد. همچنین، فضای زیادی برای شخصی‌سازی در محیط دسکتاپ موجود نیست. به علاوه، طراحی ویندوز به گونه‌ای است که همه کاربران با یکسان بودن ظاهر و سبک آن مواجه هستند. به طور کلی، ویندوز به صورت سفت و سخت طراحی شده و گزینه‌های متنوعی برای شخصی‌سازی آن وجود ندارد.
در خصوص توانایی استفاده از سیستم‌عامل لینوکس توسط کاربران، برنده کاملا واضح و مشخص است. علاوه بر این، هر فردی قادر است از لینوکس و سایر برنامه‌های متن باز استفاده کند و آنها را به گونه‌ای تغییر دهد که یک سیستم‌عامل جدید تشکیل دهد. در نتیجه، تعداد زیادی سیستم‌عامل مبتنی بر لینوکس به صورت “توزیع” یا “distro” عرضه می‌شود.
هر یک از توزیع‌ها، برنامه‌ها، ابزارها و محیط دسکتاپ را بسته بندی می‌کنند تا به هر یک از آنها جذابیت خاص خود را ارائه دهند.
در خصوص انتخاب سیستم‌عامل، می‌توان گفت که تعداد زیادی توزیع برای مختلف نیازهای کاربران در دسترس است. توزیع‌هایی برای مبتدیان مانند Ubuntu وجود دارد و همچنین توزیع‌های سبک برای اجرا بر روی سخت‌افزارهای قدیمی نظیر Linux Lite عرضه شده‌اند. همچنین، اگر به اندازه کافی حرفه‌ای هستید، می‌توانید سراغ توزیع‌هایی بروید که کاملا مبتنی بر خط فرمان هستند و هیچ رابط گرافیکی ندارند.
ظاهر و استایل محیط دسکتاپ نیز بر روی سیستم‌های مبتنی بر لینوکس قابل تنظیم است. کاربران می‌توانند محیط دسکتاپ را تغییر داده و با این حال سیستم اصلی را حفظ کنند. به عنوان مثال، اوبونتو از محیط دسکتاپ GNOME استفاده می‌کند، اما کاربران می‌توانند از Kubuntu نیز استفاده کنند که اساسا همان اوبونتو است اما دارای محیط دسکتاپ KDE می‌باشد.
علاوه بر این، برنامه‌نویسان تمایل دارند از انعطاف پذیری و گزینه‌هایی که لینوکس به مقدار زیادی از آنها برخوردار است، بهره‌مند شوند. با توجه به این امر، کاربران قادرند تغییراتی را که در محیط زندگی و اهداف توسعه خود می‌خواهند، ایجاد کنند. همچنین، می‌توانید توزیع‌ها را به دلخواه خود تغییر دهید یا حتی خودتان یک توزیع جدید ایجاد کنید. برای اجرای لینوکس در سیستم‌های نهفته یا تعبیه شده، پروژه Yocto ابزاری را در اختیار کاربران قرار می‌دهد که به آنها در ایجاد یک توزیع مبتنی بر لینوکس کمک می‌کند.
چیدمان فایل منظم و ساختار یافته
در سیستم‌عامل لینوکس، از یک ساختار سیستم فایل درخت‌مانند استفاده می‌شود. بالاترین سطح پوشه به عنوان root شناخته شده و با یک اسلش به صورت “/” مشخص می‌شود. این بالاترین پوشه است که همه دایرکتوری‌ها و فایل‌ها در آن قرار می‌گیرند. در ساختار سیستم فایل لینوکس، فایل‌های مشابه معمولا در همان دایرکتوری قرار دارند.
به عبارتی دیگر، ساختار فایل لینوکس با ساختار ویندوز که با قراردادن فایل‌ها در زیر درایو‌هایی که با حروفی مانند “C:” یا “D:” تعیین شده‌اند، پیش‌بینی شده است، متفاوت است. با توجه به این موضوع، در ویندوز، هیچ ریشه اختصاصی وجود ندارد و همچنین استاندارد نحوه قرارگیری فایل‌ها و دستگاه‌ها روی سیستم کمتر است. ساختار فایل ارائه شده توسط لینوکس، مزایای بیشتری نسبت به ویندوز دارد.
در سیستم‌عامل لینوکس، یک سطح بهتر برای پیش‌بینی محل استقرار ابزارهای سیستم، برنامه‌های کمکی و سایر نرمافزارها وجود دارد که پیمایش در سیستم را آسان‌تر می‌کند. به عنوان مثال، فایل‌های اجرایی معمولاً در زیر دایرکتوری usr/bin/ قرار دارند، فایل‌های پیکربندی سیستم معمولاً در زیر /etc قرار می‌گیرند، کتابخانه‌ها در usr/lib/، فایل‌های حساب کاربری در /home، فایل‌های گزارش در var/log/ و موارد دیگر.
این ساختار در هنگام پیکربندی سیستم یا در هنگام توسعه برنامه‌هایی که این فایل‌ها را دستکاری می‌کنند، موقعیت مکانی آنها را برای هر شخصی راحت‌تر می‌کند. به علاوه، برنامه‌ها می‌توانند از یک منبع استفاده کنند. به عنوان مثال، دانستن محل کتابخانه‌ها به برنامه‌ها این امکان را می‌دهد تا کتابخانه‌ها را به اشتراک بگذارند.
در سیستم‌عامل ویندوز، پیش‌بینی کمتری در مکان قرارگیری برنامه‌ها و کتابخانه‌های مربوطه وجود دارد. در مقایسه با لینوکس، ساختار چیدمان فایل‌های سیستم به وضوح مشخص نیست و ساختار فایل می‌تواند کاملاً پراکنده باشد. این امر هنگام جستجو و دستکاری فایل‌های سیستم، کار را دشوارتر می‌کند.
بنابراین، ساختار و پیش‌بینی بیشتری که در لینوکس برای مکان قرارگیری فایل‌های سیستم وجود دارد، مزیتی برای برنامه‌نویسان است. به علاوه، با توجه به این موضوع، کاربران قادر به پیمایش و دستکاری فایل‌های سیستم در لینوکس با سادگی و راحتی بیشتری همراه است.
ابزارها و پکیج‌های گسترده در کنار پشتیبانی از زبان‌های برنامه نویسی
با توجه به استفاده بیشتر از ویندوز، ممکن است سوالی که آیا لینوکس پشتیبانی کافی برای نیازهای توسعه و برنامه‌نویسی شما را دارد یا خیر، برای شما پیش آید.
اما نگرانی در این خصوص به جای نیست زیرا لینوکس از اکثر قریب به اتفاق زبان‌های برنامه‌نویسی پشتیبانی به عمل می‌آورد. در بیشتر توزیع‌های لینوکس، کامپایلرهایی مانند gcc و مفسرهای زبان‌های برنامه‌نویسی مانند پایتون از قبل نصب شده‌اند. اگر پشتیبانی بومی این ابزارها از قبل ارائه نشده باشد، کافی است با نصب بسته‌های لازم، آنها را به سیستم اضافه کنید.
درباره زبان‌های برنامه‌نویسی، باید به یک استثنا برای زبان‌های خاص منظوره مانند زبان‌هایی که از فریم‌ورک دات نت شرکت مایکروسافت استفاده می‌کنند، اشاره کرد. با این حال، روش‌هایی برای توسعه برنامه‌های دات نت با استفاده از فریم‌ورک‌های کراس پلتفرم وجود دارد. بنابراین، هر زبانی که در نظر داشته باشید، قطعاً راه‌هایی برای توسعه در لینوکس دارد. علاوه بر پشتیبانی از زبان‌های برنامه‌نویسی، لینوکس به برنامه‌نویسان مجموعه وسیعی از ابزارهای مفید را نیز فراهم می‌کند. این شامل ویرایشگرهای متنی پیشرفته، IDEها، دیباگرها و کانتینرها می‌شود. همچنین با توسعه بسیاری از ابزارها و برنامه‌های متن باز، جامعه اپن سورس نیز در رشد لینوکس نقش مهمی ایفا می‌کند.
قالب های اسکریپت نویسی
یکی از مهمترین دلایل استفاده من از لینوکس، پوسته آن است که یک رابط خط فرمان برای کل سیستم را فراهم می‌کند و با اجرای دستورات مختلف، اقداماتی را برای کاربر انجام می‌دهد.
پوسته قدرتمند لینوکس، با دستوراتی برای انجام هرگونه کار یا توالی اقدامات، در طول سال‌ها به عنوان یکی از محبوب ترین ابزارهای خط فرمان شناخته شده است. با ترکیب چندین دستور برای اجرای یک سری عملکرد در یک فایل، اسکریپت نویسی نامیده می‌شود. اسکریپت نویسی Bash، احتمالاً پرکاربردترین زبان برنامه‌نویسی خط فرمان در لینوکس است که با یادگیری آن هیچ مانعی برای کاربران وجود ندارد.
یکی از عوامل مهمی که توانایی استفاده از اسکریپت نویسی را به عنوان یک تکنیک قدرتمند در لینوکس تبدیل می‌کند، این است که هر آنچه در سیستم وجود دارد، به عنوان یک فایل تلقی می‌شود. درایوهای سخت فایل‌هستند، پورت‌های سریال فایل‌هستند، صفحه کلید متصل یک فایل است و بدیهی است که خود فایل‌ها هم فایل هستند!
چرا این موضوع اهمیت دارد؟
این به ابزارها و برنامه‌های کاربردی اجازه می‌دهد تا سیستم را با استفاده از دستکاری فایل کنترل کنند. قابلیت دستکاری هر چیزی مانند یک فایل، به این معنی است که ما می‌توانیم با استفاده از دستورات استاندارد ورودی و خروجی با سیستم تعامل داشته باشیم.
قدرت پوسته لینوکس، جذابیت بالایی برای برنامه‌نویسان دارد. این کنترل بیشتر در نحوه تعامل با سیستم و روشی برای انجام کارهایی مانند اتوماسیون از طریق برنامه‌نویسی Bash فراهم می‌کند.
اگرچه با استفاده از خط فرمان لینوکس یا برنامه‌نویسی Bash، کاربران می‌توانند به راحتی کار خود را انجام دهند، اما نه تنها می‌توانند در مورد نحوه تعامل برنامه‌ها با سیستم عامل، مفاهیم جدیدی را کشف کنند، بلکه امیدواریم با انجام این کار، لذت کافی را هم ببرند.
بهتر است توجه داشت که داشتن یک قدرت بزرگ، مسئولیتی را نیز به همراه دارد. ضرورت دارد که کاربران از انجام کارهایی مانند پاک کردن کل دیسک سخت خود به صورت تصادفی در خط فرمان، پرهیز کنند و از این دانش با دقت استفاده کنند.
جمع بندی: چرا برنامه نویسان باید از لینوکس استفاده کنند؟
سیستم‌عامل‌های مبتنی بر لینوکس، تمامی ابزارها و مواردی که یک برنامه نویس برای ارائه کارایی بهتر در محیط توسعه خود نیاز دارد را فراهم می‌کنند. جذب بیشتر برنامه نویسان به این سیستم‌عامل‌ها، به دلیل مزایای آنها برای توسعه نرم‌افزار، در حال افزایش است.
کنترل و انعطاف پذیری، دو عامل اساسی هستند که برنامه نویسان از آنها عاشق شده‌اند و همین دلیل باعث شده تا لینوکس برای این گروه، بستر انتخابی باشد. با داشتن امکانات و ابزارهایی که به صورت خاص برای برنامه نویسان طراحی شده‌اند، انتظار می‌رود که این سیستم‌عامل‌ها طیف گسترده‌ای از کاربران را به خود جذب کنند و محبوبیت خود را همچنان حفظ کنند.
آیا شما یک برنامه نویس هستید که قصد مهاجرت به سیستم‌عامل‌های مبتنی بر لینوکس را دارد؟ در صورتی که پاسخ مثبت است، آیا تردیدهایی برای شما وجود دارد؟ آیا قبلاً از لینوکس برای کارهای برنامه نویسی استفاده کرده‌اید؟ ما خوشحال می‌شویم که نظرات خود را با ما در اینجا به اشتراک بگذارید.
