تفاوت بین دارک وب و دیپ وب چیست ؟

اینترنت مانند یک اقیانوس دارای چندین لایه است: سطح آشکار (surface)، عمیق (deep) و وب تاریک (dark web) . دو لایه پایین به خوبی درک نشده اند و تا حدی ناشناخته باقی مانده اند. در این پست دیپ وب و دارک وب را بررسی می کنیم و تفاوت آن ها را توضیح می دهیم.

شبکه جهانی وب دارای سه لایه است. در بالاترین لایه، “وب قابل مشاهده یا آشکار” وجود دارد. وب آشکار همان چیزی است که در حال حاضر به آن نگاه می کنید. فقط یک مرورگر برای باز کردن یک صفحه وب آشکار کافی است. شما به لاگین، paywall یا نرم افزار خاصی نیاز ندارید. از آنجایی که ربات های گوگل آن ها را ایندکس می کنند، می توانید این صفحات را با یک جستجوی آنلاین سریع پیدا کنید.

لایه بعدی دیپ وب یا وب عمیق است، بخش نامرئی بزرگی از اینترنت. ما این وب‌سایت‌ها را «عمیق» می‌نامیم، زیرا محتوا پنهان است و موتورهای جستجو آن‌ها را ایندکس نمی‌کنند. این بخش شامل اطلاعاتی است که به دلایل مختلفی از جمله خصوصی بودن، نیاز به مجوز دسترسی، یا ساختار فنی خاص، از ایندکس شدن توسط موتورهای جستجو خارج شده است. به عنوان مثال، صندوق ورودی ایمیل شما، اطلاعات حساب بانکی، صفحات پرداخت و صفحات محدود شده مانند پیش نویس های پست وب سایت، شبکه های داخلی شرکت، و پایگاه های داده دولتی و نظامی.

در نهایت، “دارک وب” یک دسته متفاوت از اینترنت است و گاهی اوقات با دیپ وب اشتباه گرفته می شود. دارک وب عمدتاً میزبان وب سایت های مخفی است که در موتورهای جستجو یافت نمی شوند و در مرورگرهای معمولی نمی توانند باز شوند و برای دسترسی به آن ها به مرورگر خاصی مانند Tor نیاز دارید.

۵ تفاوت کلیدی دیپ وب و دارک وب

۱. هدف

بازدید از یک وب سایت عمیق مانند بازدید از هر وب سایت آشکار است. می توانید آن ها را در مرورگر معمولی خود باز کنید. این به شما امکان دسترسی به صفحات داخلی را می دهد که کاربران غیرمجاز نمی توانند آن ها را ببینند مانند صندوق ورودی Gmail، تراکنش های پولی، صفحات پرداخت یا یک بازی Candy Crush Saga در فیس بوک.

برخلاف تصور عموم، دیپ وب لزوماً مکانی برای فعالیت‌های غیرقانونی نیست. بخش عمده‌ای از دیپ وب شامل اطلاعات مفید و ضروری است که برای عموم قابل دسترسی نیست.

در مقایسه، دارک وب به این دلیل به این نام نامیده می شود که اکثر کاربران اینترنت نمی دانند چه چیزی در آن وجود دارد. در حالی که دیپ وب برای جلوگیری از دسترسی کاربران غیرمجاز “نامرئی” است، دارک وب یک اینترنت موازی برای افرادی است که خواهان حفظ حریم خصوصی بیشتر هستند مانند محققان، افشاگران، طرفداران آزادی بیان و هکرها. در واقع هدف اصلی دیپ وب، محافظت از اطلاعات خصوصی است، در حالی که هدف اصلی دارک وب، حفظ ناشناس بودن کاربران است.

۲. دسترسی به نرم افزار

دارک وب در پشت شبکه های قابل اعتماد و همتا به همتا (peer-to-peer) پنهان شده است. همانطور که گفته شد، به یک مرورگر اختصاصی مانند The Onion Router (TOR) نیاز دارید. اکثر وب سایت های تاریک وب به جای .com .edu .biz و غیره از “.onion” به عنوان دامنه سطح بالای خود استفاده می کنند.

برای دسترسی ناشناس به دارک وب، از یک سرویس VPN ایمن همراه با مرورگر Tor استفاده کنید، زیرا شبکه های Tor مستعد مسدود شدن ISP هستند. اگر در کشوری زندگی می‌کنید که Tor ممنوع است، Tor را از طریق سایت‌های میرور باز کنید. حتی جی میل هم این اجازه را می دهد.

برخلاف دارک وب، برای دسترسی به دیپ وب نیازی به نرم افزار خاصی ندارید و می توانید از مرورگر معمولی خود استفاده کنید. اما ممکن است برای احراز هویت به نام کاربری یا رمز عبور نیاز داشته باشد. همچنین ممکن است نیاز به احراز هویت دو مرحله ای داشته باشید.

۳. ساختار

دیپ وب متمرکزتر است و یافتن اطلاعات را آسانتر از دارک وب می کند. در صورت داشتن جزئیات ورود به سیستم، می‌توانید از طریق وب آشکار به «محتوای غیر قابل دسترسی» یک وب‌سایت عمیق دسترسی پیدا کنید. کاربران مختلف می توانند بخش های مختلف یک وب سایت را بر اساس امتیازات خود ببینند. به عنوان مثال: اینترانت یک شرکت که در آن، به جز یک کارمند، فقط مدیر می تواند جزئیات حقوق را ببیند.

قسمت های محافظت شده در دیپ وب وجود دارد که اکثر مردم از آن ها اطلاعی ندارند، مانند پایگاه های اطلاعاتی حساس دولتی، نظامی و علمی.

در مقایسه با دیپ وب، دارک وب کاملاً غیرمتمرکز است و فاقد ساختار سازمان‌یافته است. هر شبکه همتا در دارک وب مستقل از دیگران است. پنهان‌ترین بخش های دارک وب دارای اتصالات خصوصی همتا به همتا هستند.

۴. حجم اطلاعات

تصور اینکه چرا دیپ وب می تواند معادل ۹۰ یا ۹۵ درصد اینترنت باشد، آسان است، زیرا میلیاردها صفحه وب وجود دارند که به دسترسی ویژه نیاز دارند. هیچ راهی برای اندازه گیری مقدار دقیق ترابایت وجود ندارد، زیرا بسیاری از این داده ها در پشت سرورهای امن پنهان می شوند.

از نظر اندازه، دارک وب بسیار کوچکتر از دیپ وب است. از آنجایی که دارک وب هرگز اندازه گیری نشده است، می تواند بی انتها به نظر برسد. با این حال، تخمین زده می شود که در محدوده ۰.۰۱-۱٪ باشد.

۵. تهدیدات امنیتی

وقتی بیشتر مردم درباره دیپ وب صحبت می‌کنند، اغلب بحث به سمت استفاده‌های شوم یا مخرب می‌رود. اما آن‌ها منظورشان دارک وب است. از آنجایی که ردیابی کاربران در دارک وب دشوار است، توجه بسیاری از افرادی که می‌خواهند در فعالیت‌های غیرقانونی شرکت کنند را به خود جلب می‌کند. در واقع، دارک وب با فعالیت‌های غیرقانونی مختلفی مانند باج‌افزار، بازارهای مواد مخدر، تروریسم و موارد دیگر مرتبط است.

از آنجایی که دسترسی به دارک وب به یک مرورگر تخصصی نیاز دارد، کاربران در وب آشکار یا عمیق مستقیماً تحت تأثیر قرار نمی گیرند. دارک وب ممکن است خطرات خود را داشته باشد، اما با این حال وب‌سایت‌های امن بسیاری در دارک وب وجود دارد.

در حالی که دیپ وب قطعاً ایمن‌تر از دارک وب است، برخی از سایت‌های ایندکس نشده ممکن است همان تهدیدها را داشته باشند. در واقع، از آنجایی که می‌توان با یک مرورگر معمولی به دیپ وب دسترسی داشت، باید واقعاً مراقب‌ باشید.

در مجموع، دیپ وب و دارک وب دو جنبه متفاوت از اینترنت هستند که اغلب با هم اشتباه گرفته می‌شوند. دیپ وب بخش بزرگی از اینترنت است که شامل اطلاعاتی است که به طور عمدی یا تصادفی توسط موتورهای جستجو ایندکس نشده است. در حالی که دارک وب بخش کوچکی از دیپ وب است که عمداً برای پنهان کردن هویت کاربران و فعالیت‌هایشان طراحی شده است و برای دسترسی به آن به نرم‌افزار و تنظیمات خاصی نیاز است و اغلب برای فعالیت‌های غیرقانونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. درک تفاوت بین این دو بسیار مهم است تا بتوانیم به طور دقیق‌تر درباره تهدیدات و فرصت‌های موجود در فضای مجازی صحبت کنیم. با آگاهی از ماهیت این دو حوزه، می‌توانیم از خود بهتر محافظت کرده و از اینترنت به صورت ایمن و موثر استفاده کنیم.

بیشتر بخوانید:

دارک وب (Dark Web) چیست؟
دارک وب چه خطراتی دارد و چگونه از آنها جلوگیری کنیم؟
بهترین جایگزین های Tor برای مرور ناشناس