همانطور که می‌دانند، هر اصطلاح یا واژه‌ای در زندگی روزمره، دارای یک معنای خاص است. در شرکتهای توسعه نرم افزار نیز، این قانون صادق است: اصطلاحات مختلف، معانی گوناگونی را به همراه دارند. تمایز مفهومی بین کد نویسی و برنامه نویسی، نمونه‌ای از این اصطلاحات است که به قضاوت منتسب می‌شود و در حوزه توسعه نرم افزار، یکی از رایج‌ترین اصطلاحات است.
اگر افراد در بخش توسعه نرم‌افزار حضور ندارند، صحبت درباره تفاوت کدنویسی و برنامه‌نویسی بی‌معنا خواهد بود. با این حال، اگر فعالان جدی این صنعت هستند، بهتر است به سرعت با این دو مفهوم و تفاوت آنها آشنا شوند؛ زیرا در صورت نادیده گرفتن این تعاریف، هنگام جستجوی شغل و یا مصاحبه کاریابی، دچار مشکل خواهند شد و نمی‌توانند به درستی وظایف و انتظارات کارفرما را درک کنند. به همین دلیل، در این مقاله تصمیم گرفتیم به بررسی موردی تفاوت کدنویسی و برنامه‌نویسی بپردازیم تا با ما همراه باشید. اگر نمی دانید کدام زبان برنامه نویسی را برای شروع انتخاب کنید، این مقاله در بایت گیت را حتما مطالعه کنید: کدام زبان را برای برنامه نویسی انتخاب کنیم؟
منظور از کدنویسی چیست؟
در کدنویسی، فرایند تبدیل کد از زبان انسان به زبانی است که توسط ماشین قابل فهم است. با توجه به اینکه کدنویسی پایه‌ای در برنامه‌نویسی است، ممکن است به عنوان زیرمجموعه‌ای از برنامه‌نویسی شناخته شود. یک کدنویس (coder) می‌تواند بسته به وظایف مورد نیاز خود، به یک یا چندین زبان مسلط باشد و قادر به نوشتن کد به زبانهای مختلف کامپیوتری مانند جاوا، سی، پایتون و R باشد. در نهایت، با استفاده از کدنویسی، دستورالعمل‌ها و اطلاعات کامپیوتری انتقال داده می‌شود. “کد منبع” اصطلاحی است که برای توصیف این دستورالعمل‌ها استفاده می‌شود.
فرآیند کدنویسی به زبانهای برنامه‌نویسی، معمولاً شامل سه بخش مشترک است:
- در هنگام توسعه کد، باید برخی از قوانین زبان برنامه‌نویسی رعایت شود.
- برای ترجمه کد منبع به کد ماشین، نیاز به یک کامپایلر یا مفسر وجود دارد.
- نتیجه اجرای کد، برگردانده می‌شود.
یک کامپیوتر تنها می‌تواند کدهای ماشین را که به صورت باینری، در مبنای دو (۰ و ۱) نوشته شده است، تفسیر کند. هدف کدنویس، تبدیل مشخصات مورد نیاز به یک زبان قابل فهم توسط ماشین است. علاوه بر این، برخی از برنامه‌نویسان از یک زبان برای انتقال منطق به برنامه‌های قابل درک توسط ماشین استفاده می‌کنند. بنابراین، از یک جهت، کدنویسی همان برنامه‌نویسی است؛ زیرا برنامه‌نویسی بدون کدنویسی ناقص است و از آن برای پیاده‌سازی مبانی برنامه‌نویسی کامپیوتری استفاده می‌شود. از سوی دیگر، برنامه‌نویسی به معنای گسترده‌تری (شامل پیاده‌سازی، اشکال‌زدایی، تست و تجزیه و تحلیل کیفیت) انجام می‌شود که در بخش بعدی آن را توضیح خواهیم داد. بهتر است به وظایف یک برنامه‌نویس، نگاهی دقیق‌تر داشته باشیم.
برنامه نویسی چیست؟
برنامه‌نویسی فراتر از کدنویسی است. کدنویسی تنها یک بخش از کار را شامل می‌شود، در حالی که فرآیند ایجاد یک برنامه‌نرم‌افزاری شامل چندین بخش است؛ به عنوان مثال، مطالعه و حل مشکلات کدنویسی بر عهده برنامه‌نویس است.
یک برنامه کاربردی می‌تواند شامل یک بازی، یک وب‌سایت، یک اپلیکیشن و غیره باشد. برنامه‌ریزی، طراحی، آزمایش، استقرار و نگهداری همه فرآیندهای حیاتی در توسعه این برنامه را شامل می‌شود. در نتیجه، وظایف یک برنامه‌نویس (programmer) شامل کدنویسی، تجزیه و تحلیل و پیاده‌سازی الگوریتم، درک ساختار داده و حل مسئله می‌باشد.
استفاده از شبه‌کد به عنوان یک روش بسیار خوب برای برنامه‌نویسان در شروع حل مسئله است. در حالی که کدنویسی یک عنصر مهم برنامه‌نویسی است، برنامه‌نویس بودن نیازمند دانش، تجربه و توانایی‌های بیشتری می‌باشد. یک برنامه‌نویس قادر است برنامه‌های پیچیده‌ای را بسازد که ماشین آنها را می‌خواند و اجرا میکند و مجموعه‌ای جامع از دستورالعمل‌ها را به رایانه‌ها ارائه می‌دهد تا از آنها پیروی کنند. برای تبدیل شدن به یک برنامه‌نویس ماهر، باید زمان و تلاش زیادی را صرف کنید. اگر برنامه‌ای بسازید که مطمئن هستید بدون اشتباه است، می‌توانید خود را یک برنامه‌نویس موفق بدانید.
همچنین توصیه می شود این سری آموزش الگوریتم نویسی را از دست ندهید:
آموزش الگوریتم و الگوریتم نویسی (قسمت اول)
آموزش الگوریتم و الگوریتم نویسی (قسمت دوم)
آموزش الگوریتم و الگوریتم نویسی (قسمت سوم)
تفاوت کدنویسی و برنامه نویسی چیست؟
اگرچه در نگاه اول ممکن است کدنویسی و برنامه‌نویسی به یکدیگر شبیه باشند، اما این دو فرایند با هم تفاوت دارند. کدنویسی به معنای ترجمه کد از یک زبان به زبان دیگر است، در حالی که برنامه‌نویسی مستلزم بررسی صحیح دستور دادن به ماشین برای اجرای مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها می‌باشد. به عبارت دیگر، وظیفه یک کدنویس، ترجمه منطق به زبان قابل فهم توسط ماشین است، در حالی که وظیفه یک برنامه‌نویس بسیار بیشتر از این است. برای درک بهتر، در این بخش، این دو مفهوم را از طریق مقایسه با یکدیگر از جهات مختلف شرح خواهیم داد.
تفاوت های اصلی:
تفاوت کدنویسی و برنامه‌نویسی در این است که کدنویسی به عنوان یک زیرمجموعه از برنامه‌نویسی، با تبدیل یک زبان به دستورات باینری قابل خواندن توسط ماشین سروکار دارد. اما برنامه‌نویسی فرآیندی است که به مجموعه‌ای از قوانین پایبند بوده و هدف خاصی را تکمیل میکند.
تفاوت در مهارت ها:
کدنویس‌ها برای حل مشکل خود، باید درک کلی و عمومی از زبانهای برنامه‌نویسی مختلف داشته باشند تا بتوانند یک زبان مناسب برای حل مسئله خود انتخاب کنند. الگوریتم‌ها، مدل‌های ریاضی، پردازش داده‌ها و دانش ساختار داده‌ها همگی برای برنامه‌نویسی ضروری هستند. برای حل مشکلات، از خلاقیت و توانایی‌های تحلیلی آنها نیز استفاده می‌شود. همچنین، باید قادر به درک و ساختن ساختارهای داده و الگوریتم‌های پیچیده باشند. نقش کدنویس، توسعه کد بر اساس مشخصات فنی داده شده برنامه‌نویسی و اطمینان از مطابقت محصول نهایی با معیارهای تعیین شده است.
ابزارها:
برای کدنویسی، نیازی به استفاده از ابزارهای نرم‌افزاری زیادی نیست. با این حال، برای کدنویسی می‌توان از ویرایشگرهای متنی ساده مانند وردپد (WordPad) یا نوتپد (Notepad) استفاده کرد. در موارد پیشرفته‌تر، از محیط کدنویسی یا Integrated Development Environment (IDE) و ابزارهای اشکال زدایی مانند Eclipse، Bootstrap، Delphi و ATOM برای کدنویسی استفاده می‌شود.
از سوی دیگر، برای برنامه‌نویسی نیاز به بررسی و تجزیه و تحلیل اسناد و کدهای نوشته شده داریم؛ بنابراین به ابزارهای بیشتری نیاز داریم. در این فرآیند، ابزارهای تجزیه و تحلیل کد، مولدهای کد، پایگاه‌های داده، چارچوب‌های آزمایشی، پیوند دهنده‌ها، کامپایلرها، ویرایشگرهای کد، طراحان رابط کاربری گرافیکی، اسمبلرها، اشکال‌زداها و ابزارهای تحلیل عملکرد همگی لازم است.
از آنجایی که برنامه‌نویسی دامنه وسیع‌تری دارد، یک برنامه‌نویس حتما باید با ابزارهایی مانند Git و Github، پایگاه‌های داده، ابزارهای تحلیلی مانند Apache Spark و فناوری‌های ابری نیز آشنا باشد تا بتواند به موفقیت در پروژه‌های پیشرفته دست یابد.
مدرک تحصیلی
برای توسعه منطق، تجزیه و تحلیل، طراحی و نوشتن برنامه‌های پیچیده، یک برنامه‌نویس به مدرک و تخصص خاصی نیاز دارد. این دلیل است که می‌گویند هر کسی می‌تواند کدنویس شود اما همه نمی‌توانند برنامه‌نویس باشند. در گذشته، بسیاری معتقد بودند که بهترین راه برای تبدیل شدن به برنامه‌نویس دانشگاه است، زیرا دانشجو در یک دوره چهار ساله تمامی موارد لازم برای تبدیل به برنامه‌نویس را یاد می‌گیرد. با این حال، در حال حاضر با پراکنده شدن اینترنت و دسترسی آسان به دوره‌های آموزشی آنلاین، می توان به سادگی مطالب مورد نیاز برای تبدیل به برنامه‌نویس را در یک برنامه منسجم آنلاین پیدا کرد. به همین دلیل، اگر بتوانید به مطالب مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنید، می‌توانید به راحتی برنامه‌نویس شوید.
درآمد و بازار کار
کدنویسی یک فرآیند است که منطق و نیازمندی‌ها را به کد قابل درک توسط ماشین تبدیل میکند. از سوی دیگر، برنامه‌نویسی نیازمند مطالعه و مفهوم‌سازی بسیاری از اجزای یک برنامه و حل مشکلاتی است که ممکن است در طول فرآیند ایجاد شود. اشکال‌زدایی، کامپایل، آزمایش و پیاده‌سازی جنبه‌های مهم این فرآیند هستند. به همین دلیل، حقوق و درآمد یک برنامه‌نویس بسیار بیشتر از یک کدنویس است.
بخش‌های مختلف توسعه نرم‌افزار، از جمله استفاده از دستورات زبان برنامه‌نویسی، باید به درستی بهینه شود تا تبدیل برنامه به یک کد قابل اجرا و اصولی تبدیل شود. با این حال، در بخش کدنویسی، تنها کاری که لازم است انجام داد، رسیدگی به کدها و مقررات است. به همین دلیل، برنامه‌نویسی پیچیده نیازمند درک عمیق‌تر زبانهای برنامه‌نویسی است.
خروجی
مجموعه‌ای از دستورالعمل‌هایی که به یک کامپیوتر با یک قطعه کد – صرف نظر از میزان بهینگی آن – ارائه می‌شود، از نتایج کدنویسی تشکیل می‌دهد. از سوی دیگر، خروجی برنامه‌نویسی، یک برنامه کاربردی کامل، یک محصول نرم‌افزاری یا یک وب‌سایت است.
برنامه‌نویس و کدنویس چگونه همکاری می کنند؟
تا به این لحظه، امیدواریم که تفاوت بین کدنویسی و برنامه‌نویسی و همچنین مواردی که در هر دو شامل می‌شوند را متوجه شده باشید. حال باید ببینیم که چگونه این دو می‌توانند (و باید) با هم همکاری کنند. برای بهتر درک کار، سناریوی زیر را در نظر بگیرید.
فرض کنید وظیفه ایجاد یک اپلیکیشن که کمک میکند تا فعالیت‌ها یا هزینه‌های روزانه را ردیابی یا نظارت کنید به شما داده شده است. با استفاده از مفاهیم کدنویسی و برنامه‌نویسی و با کمک مراحل زیر، این ماموریت را به پایان خواهید رساند:
برای توسعه برنامه خود، به یک برنامه‌نویس نیاز دارید که قادر باشد:
- با استفاده از ابزارهایی مانند Trello، ساختار کلی توسعه را طرح‌ریزی کرده و ویژگی‌های اصلی برنامه (آنچه کاربران از آن انتظار دارند) را یادداشت کند.
- برنامه را با استفاده از ابزارهایی مانند Figma یا Adobe XD طراحی کند.
پس از انجام این مراحل، نقش کدنویس شروع به کار میکند. در این مرحله، کدنویس مفاهیمی را که برنامه‌نویس تولید میکند، می‌گیرد و آنها را به کد قابل فهم ماشین تبدیل میکند.
سپس مجدداً برنامه‌نویس وارد صحنه می‌شود و به بررسی کد می‌پردازد. او به دنبال ایرادات می‌گردد و آزمایش‌هایی را انجام می‌دهد تا مطمئن شود که همه چیز درست کار میکند و کد نتایج دلخواه را تولید میکند. در صورت بررسی و برطرف کردن همه مشکلات، برنامه‌ی شما حالا آماده استقرار و نگهداری است که آن هم برعهده برنامه‌نویس است.
این مثال ساده نشان می‌دهد که چگونه این دو نقش می‌توانند با هم ترکیب شده و بهره‌وری را افزایش دهند. در نهایت، یک “کدنویس” و یک “برنامه‌نویس” همواره دو شخص مجزا نیستند. در بسیاری از پروژه‌ها، همه این وظایف می‌توانند توسط یک فرد انجام شود.
چند سوال مهم:
در ادامه به چند سوال مهم که در این رابطه همواره پرتکرار هستند پاسخ خواهیم داد.
آیا برنامه نویسی همان کد نویسی است؟
کدنویسی، به عنوان یک زیرمجموعه از برنامه‌نویسی، نیازمند استفاده از یک زبان برنامه‌نویسی قابل فهم توسط ماشین است. در حالی که برنامه‌نویسی، ایجاد نرم‌افزارها و محصولاتی است که از معیارهای خاصی پیروی می‌کنند و هدف خاص خود را دنبال می‌کنند.
چگونه می‌توانبم مهارت‌های کدنویسی و برنامه نویسی را ارتقا دهیم؟
درصورتی که می‌خواهید استراتژی یادگیری خود را بهبود بخشید، باید با دقت به چیزی که در حال یادگیری آن هستید توجه کنید. بهتر است به صورت دوره‌ای مطالب آموخته شده را بازبینی کنید، تا بتوانید به مسائلی که با آنها سروکار دارید، بهتر پاسخ دهید و مهارت‌های اشکال زدایی خود را بهبود بخشید. علاوه بر این، باید کد خود را خوانا کرد و برای یادگیری بیشتر، کدهای نوشته شده توسط دیگر توسعه دهندگان را مطالعه کنید. طوفان فکری نیز یک ابزار مفید برای ارتقاء مهارت‌های برنامه‌نویسی است.
آیا یادگیری کدنویسی و برنامه نویسی دشوار است؟
اگر از منابع درست استفاده کنید، موفق خواهید شد. همانند آشپزی یا نجاری، کدنویسی به عنوان یک توانایی منحصر به فرد در نظر گرفته می‌شود. در ابتدا شروع هر چیزی کمی سخت و زمان‌بر است، اما کدنویسی به طور مستقیم با توانایی حل مسائل در ارتباط است و آن را تقویت میکند؛ بنابراین هر چه پیشرفت بیشتری داشته باشید، روند یادگیری آسان‌تر خواهد شد و در زندگی واقعی نیز اثرات مثبتی خواهید دید. پس از آن، شما تنها نیاز دارید تا سرفصل‌های مربوط به انتشار یک برنامه کاربردی را بیاموزید تا بتوانید کد خود را در اختیار عموم قرار دهید.
ابتدا کدام را باید یاد بگیرید؟
برای شروع کار در حوزه توسعه یا برنامه‌نویسی، اولین مرحله شما باید یادگیری کدنویسی باشد. اگر قصد دارید برنامه‌نویسی را شغل خود قرار دهید، باید نحوه صحیح کدنویسی را به خوبی فرا بگیرید.
جمع بندی: چرا باید کدنویسی و برنامه نویسی را یاد بگیرید؟
در سال‌های اخیر، تکنولوژی به گونه‌ای متفاوت جهان را تغییر داده است و رشد فناوری بسیار سریعتر از آن است که فکر می‌کنید. توسعه نرم‌افزارها مسئول این تغییرات است. اولین مفهومی که به ذهن می‌رسد وقتی به این نرم‌افزارها فکر می‌کنید، کدنویسی و برنامه‌نویسی است. با کمک این دو مهارت، همه چیز به شکل بهتری پیش می‌روند. این مهارت‌ها تأثیر قابل توجهی روی شغل افراد دارند و ثابت کردند که آنها به راحتی می‌توانند هر چیزی را تغییر دهند.
در این مقاله، درباره تفاوت بین کدنویسی و برنامه‌نویسی صحبت شده است. بسیاری از افراد کدنویسی را با برنامه‌نویسی اشتباه گرفته‌اند. پس از خواندن این مقاله و مقایسه کدنویسی با برنامه‌نویسی در جنبه‌های مختلف، امیدواریم با موافقت آنکه این دو مفهوم بسیار متفاوت هستند، مواجه شوید. توسعه هر محصول نرم‌افزاری به همراه نیاز به کدنویسی و برنامه‌نویسی می‌باشد.
اگر چه یادگیری به نظر دشوار و زمان‌بر می‌رسد، اما هنگام ورود به این حرفه، فهمیده می‌شود که برنامه‌نویسی مانند هر مهارت دیگری است. در ابتدا، کدنویسی می‌تواند عجیب و غریب و ناآشنا به نظر برسد، اما هر چه در آن بیشتر و عمیق‌تر شوید، کار آسان‌تر خواهد شد. هنگام یادگیری مفاهیم، بهتر است همزمان با کدنویسی کار کنید. سعی کنید در هر موضوع، مقالات وبلاگ را نیز بخوانید تا درک عمیق‌تری از مسائل داشته باشید. اگر در مورد تفاوت کدنویسی و برنامه‌نویسی سوال، نظر یا تجربه‌ای دارید، می‌توانید از بخش نظرات استفاده کنید و آن را با ما و دوستان سایر سون لرنی‌ها به اشتراک بگذارید.
